Buổi thảo luận bàn tròn về Y tế từ xa: Từ thế giới nhìn về Việt Nam được tổ chức vào ngày 1/10/2023 tại Trường Đại học Fulbright Việt Nam đã thu hút được hơn 40 người tham dự trực tiếp và gần 30 người tham dự qua nền tảng zoom, đặc biệt trong đó có sự tham gia của các chuyên gia làm việc trong y tế và nghiên cứu chính sách.
Trong phần trình bày đầu tiên, ThS.DS. Trương Văn Đạt đã cung cấp tổng quan về y tế từ xa bao gồm các khái niệm, mô hình của Gs. Avedis Donabedian trong việc phát triển phương pháp đo lường chất lượng chăm sóc sức khỏe, để từ đó Hiệp hội y tế từ xa Mỹ (American Telemedicine Association) cùng các bên đã dựa vào đây để phát triển thành Khung phân tích chính sách y tế từ xa, trong đó ba cấu phần chính của một chính sách là Bối cảnh, Quá trình thực hiện và Kết quả. Ds. Đạt cũng chia sẻ một số minh họa về việc triển khai y tế từ xa tại Việt Nam trong giai đoạn dịch COVID-19 và gần đây.
ThS.LS. Lê Nguyễn Thùy Dung sau đó đã giới thiệu các quy định hiện hành về y tế từ xa tại Việt Nam và đề cập đến các Thông tư của Bộ Y tế hướng dẫn như Thông tư 49/2017/TT-BYT, cũng như một số điểm mới trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
Phần thảo luận sôi nổi đã tập trung vào các vấn đề về rào cản, thách thức trong việc triển khai y tế từ xa và làm thế nào để có thể mang lại lợi ích cao nhất cho người bệnh. Trong đó một số vấn đề được thảo luận bao gồm:
Hạn chế về cơ sở hạ tầng và công nghệ
Thiếu nguồn nhân lực được đào tạo về y tế từ xa
Sự thiếu hiểu biết của người dân về y tế từ xa
Tính bảo mật và quyền riêng tư khi triển khai y tế từ xa
Buổi thảo luận đã góp phần nâng cao trao đổi về y tế từ xa tại Việt Nam nhằm tìm thấy những gợi ý chính sách cho việc triển khai y tế từ xa hiệu quả và an toàn.
Một số ý kiến của các chuyên gia tham gia buổi thảo luận:
"Y tế từ xa là một giải pháp tiềm năng để giải quyết các vấn đề về thiếu bác sĩ, thiếu cơ sở y tế ở các vùng sâu, vùng xa. Tuy nhiên, cần phải giải quyết các rào cản, thách thức để y tế từ xa có thể phát triển bền vững." - ThS.DS. Trương Văn Đạt
"Các khung pháp luật hiện hành về y tế từ xa tại Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai y tế từ xa. Tuy nhiên, cần tiếp tục hoàn thiện các quy định để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của y tế từ xa." - ThS.LS Lê Nguyễn Thùy Dung
"Y tế từ xa có thể mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh, bao gồm tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, cần nâng cao nhận thức của người dân về y tế từ xa để họ có thể tiếp cận và sử dụng dịch vụ một cách hiệu quả." - Đóng góp của người tham dự
Buổi thảo luận cũng đề cập đến vai trò quan trọng của Nhà nước trong việc thúc đẩy phát triển y tế từ xa thông qua các chính sách phù hợp. Một số chính sách cụ thể mà nhà nước có thể thực hiện bao gồm:
Tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ: Nhà nước cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ thông tin để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của y tế từ xa. Điều này bao gồm đầu tư vào đường truyền internet tốc độ cao, hệ thống giám sát từ xa, và các thiết bị y tế điện tử.
Phát triển các chương trình đào tạo về y tế từ xa: Nhà nước cần phát triển các chương trình đào tạo về y tế từ xa cho các bác sĩ, điều dưỡng, và các nhân viên y tế khác. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng các nhân viên y tế có đủ kiến thức và kỹ năng để cung cấp dịch vụ y tế từ xa một cách an toàn và hiệu quả.
Tuyên truyền, giáo dục người dân về y tế từ xa: Nhà nước cần tuyên truyền, giáo dục người dân về y tế từ xa để họ có thể hiểu rõ về lợi ích và cách sử dụng dịch vụ này.
Hoàn thiện các quy định về y tế từ xa: Nhà nước cần hoàn thiện các quy định về y tế từ xa để đảm bảo tính an toàn và quyền lợi của người bệnh.
Kêu gọi đầu tư tư nhân vào trong lĩnh vực y tế từ xa
Ngoài vai trò của Nhà nước, sự tham gia của khu vực tư nhân cũng là yếu tố quan trọng để thúc đẩy phát triển y tế từ xa mà trong đó Nhà nước sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tư nhân tham gia vào lĩnh vực này. Một số cách thức cụ thể mà nhà nước có thể thực hiện bao gồm:
Tạo khung pháp lý thuận lợi: Nhà nước nên tạo khung pháp lý thuận lợi cho các doanh nghiệp tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ y tế từ xa.
Hỗ trợ tài chính: Nhà nước có thể hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ y tế từ xa, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Thúc đẩy hợp tác công tư: Nhà nước có thể thúc đẩy hợp tác công tư (PPP) trong lĩnh vực y tế từ xa.
Việc kêu gọi đầu tư tư nhân vào lĩnh vực y tế từ xa sẽ giúp tăng cường nguồn lực, công nghệ, và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực này. Điều này sẽ giúp y tế từ xa phát triển nhanh chóng và hiệu quả hơn, mang lại lợi ích cho người dân và xã hội.
Một số ý kiến của các chuyên gia tham gia buổi thảo luận về vai trò của nhà nước và khu vực tư nhân trong việc thúc đẩy phát triển y tế từ xa:
"Nhà nước cần ban hành các chính sách phù hợp để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của y tế từ xa. Nhà nước cũng cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của y tế từ xa." - ThS.DS. Trương Văn Đạt
"Khu vực tư nhân có vai trò quan trọng trong việc phát triển y tế từ xa. Các doanh nghiệp tư nhân có thể cung cấp các dịch vụ y tế từ xa với chất lượng cao và giá cả hợp lý." - ThS. LS. Lê Nguyễn Thùy Dung
"Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước và khu vực tư nhân để thúc đẩy phát triển y tế từ xa." - người tham dự.
Buổi thảo luận đã kết thúc với sự nhất trí của các chuyên gia rằng y tế từ xa là một xu hướng tất yếu của ngành y tế. Để y tế từ xa phát triển bền vững và mang lại lợi ích cao nhất cho người bệnh, cần phải giải quyết các rào cản, thách thức và tăng cường tuyên truyền, giáo dục người dân về y tế từ xa.
